Ervaring met werken onder architectuur

Werken onder Architectuur is bij veel organisaties ingericht, maar niet altijd op de goede manier. In deze blog wil ik mijn ervaringen hierover met je delen.

Het werken onder architectuur is geen doel op zich, het is een manier om grip te krijgen op de informatievoorziening en bedrijfsvoering. Architectuur moet de bedrijfsstrategie en doelen van de organisatie ondersteunen. Verder zullen veranderingen die in de markt en binnen de organisatie gebeuren in samenhang onder architectuur uitgevoerd moeten worden. Om te zorgen dat “werken onder architectuur” gaat functioneren, is het allereerst van belang dat de visie over architectuur bekend is. Dit is nodig zodat we dan de architectuur producten, organisatie en processen die daarbij horen goed kunnen inrichten.

Stel dat een organisatie architectuur wil inzetten om waarde toe te voegen. Hieronder zijn de belangrijkste voordelen die ik bij klanten tegen ben gekomen die waarde toevoegen door te werken onder architectuur:

• De informatievoorziening en dienstverlening verlopen efficiënter en effectiever
• Juiste besluiten te nemen en te besparen op kosten
• Meer sturing geven aan de ontwikkelingen in de organisatie
• Door veranderende eisen van binnen en buiten de organisatie is het noodzakelijke dat aanpassingen in bedrijfsprocessen, informatievoorziening en technische infrastructuur in samenhang worden doorgevoerd
• Een heldere visie versterkt het vertrouwen van de organisatie in de architectuurfunctie

Wanneer we kijken naar werken onder architectuur, gaat het zoals eerder genoemd om het proces, de organisatie en de producten die nodig zijn bij het werken onder architectuur. Hoe het proces eruit ziet zal ik in een aparte blog “Besturingsmodel voor Business en ICT” beschrijven. Hierbij zal ook aan bod komen welke overlegstructuren nodig zijn in het besturingsmodel. Bij het proces van werken onder architectuur gaat het niet alleen over het opstellen van de juiste architecturen, maar ook over inbedding van architectuur in de organisatie.

Er moet dus een organisatie zijn met de juiste rollen en verantwoordelijkheden. Binnen de rollen en verantwoordelijkheden is het cruciaal om de architect met de juiste competenties en juiste verantwoordelijkheden in te zetten. De architect zorgt dat binnen de afgesproken kaders een optimale oplossing gedefinieerd en geïmplementeerd wordt.
De producten die nodig zijn bij het werken onder architectuur, zal ik even noemen, maar zullen uitgebreider aan bod komen in de blog “Architectuurproducten bij Besturingsmodel”. De belangrijkste producten die ik hier wil noemen zijn: architectuuradvies, Project Start Architectuur en Concern (Enterprise) Architectuur.

Bij de architectuuradvies gaat het om wat de architectuurimpact is van een voorgestelde verandering op de business, informatie en technologie lagen. Bij de Project Start Architectuur (PSA) gaat het om concrete kaders dat aan een project meegegeven wordt zodat de gedefinieerde project resultaten gehaald worden. Bij de concernarchitectuur product gaat het om een samenhangende toekomstige bouwtekening van de organisatie, waarin de toekomstige proces-, applicatie-, gegevens- en technische infrastructuur landschap gedefinieerd zijn.

Het werken onder architectuur lijkt een beperking van mogelijkheden – en in zekere zin is dat ook zo. Architectuur beperkt de oplossingsruimte. Projecten zijn niet meer vrij om hun eigen ‘beste’ keuze te maken. Architectuur dwingt af om keuzes te maken die project overstijgend zijn, en in het belang van de organisatie. En daar zit het voordeel: door het belang van de organisatie voorop te stellen wint de organisatie aan slagkracht, en wordt ‘meer met minder’ een haalbaar doel.

Uiteindelijk wordt de beperkte oplossingsruimte voor projecten ook een voordeel: door het invoeren van standaardprocessen en standaardcomponenten worden veel richtinggevende beslissingen al genomen voordat projecten in de uitvoering komen – beslissingen die niet meer binnen de projecten hoeven te worden genomen. Architectuur werkt dan als versneller, projecten kunnen ook sneller worden uitgevoerd omdat basis beslissingen al gedefinieerd zijn. Veranderingen kunnen zo tegen lagere kosten en in kortere tijd gerealiseerd worden – precies het doel die sommige organisaties willen bereiken.