15 jaar GEA: een moment om even bij stil te staan
15 jaar GEA: een moment om even bij stil te staan
De ontwikkeling van het stuurinstrument GEA (General Enterprise Architecting) is inmiddels vijftien jaar geleden gestart en mag zich ook heden ten dage verheugen in een continue doorontwikkeling. Een bestaan van vijftien jaar is natuurlijk een mooi moment om eens stil te staan bij de why en how vragen van GEA en de geboekte resultaten.
Why?
Een van de belangrijkste triggers om de ontwikkeling van GEA te starten was de situatie dat de in die tijd vigerende architectuurmethoden ontwikkeld waren en alles beredeneerden vanuit het IT-perspectief. Wij ervoeren dat in de praktijk als te beperkt en zo ontstond de behoefte om een enterprise architectuur methode/stuurinstrument te ontwikkelen vanuit een bedrijfskundig perspectief. Andere belangrijke uitgangspunten waren en zijn nog steeds:
- De (door)ontwikkeling zal een continu karakter hebben. Hierom is de doorontwikkeling ondergebracht bij de Stichting Groeiplatform GEA (SGGEA).
- De (door)ontwikkeling vindt plaats door middel van de combinatie van een praktijkspoor en een wetenschappelijk spoor. Hierdoor worden zaken enerzijds fundamenteel onderbouwd en anderzijds worden we behoed voor ‘studeerkamermodellen’. Vertegenwoordigers van beide sporen werken samen in de SGGEA.
- De belangrijkste doelen waren en zijn: bijdragen aan significante verbetering van reactiesnelheid, aanpassingsvermogen en performance. Wat betreft reactievermogen zijn we met toepassing van GEA onder bepaalde voorwaarden in staat om in één dag tijd alle ingrediënten van een oplossingscontour voor een belangrijk vraagstuk te ontwikkelen. Inzake het bijdragen aan aanpassingsvermogen zijn we met toepassing van GEA zeer snel in staat om de noodzakelijke wijzigingen in richtinggevende kaders te detecteren en met/door belangrijke spelers in de organisatie een nieuwe status van ‘samenhang’ te creëren. Betreffende de performance kunnen wij met gepaste trots melden dat alle verandertrajecten waarin GEA is toegepast zonder uitzondering succesvol zijn geweest in termen van binnen tijd en budget en opgeleverd/bereikt hetgeen was beoogd. Concrete voorbeelden qua performanceverbetering zijn het voorkomen van een omvangrijke sanctie uit Brussel, het doorbreken van een besluitvormingsimpasse van anderhalf jaar, het voorkomen van de onnodige optuiging van een complete projectorganisatie, de nodige versterking van de financiële functie, het voorkomen/terugdringen van herstel- en faalkosten, opheffing van een onder curatele situatie, etc.
How?
Een belangrijk fundament in de filosofie van GEA betreft het volgende postulaat:
Binnen organisaties bestaat een positieve correlatie tussen het niveau van samenhang en het niveau van performance.
Ervan uitgaande dat deze grondstelling waar is levert dat een zevental inzichten op. Ten eerste het inzicht dat ‘samenhang’ dus een belangrijke zaak is. En omdat dat zo belangrijk is, zou men dat willen kunnen beïnvloeden, erop kunnen sturen. Dit levert het tweede inzicht op namelijk dat men dan in staat moet zijn de ‘samenhang’ expliciet en concreet te maken. Anders blijft dat voor velen een vaag en ongrijpbaar iets en vindt men de aangrijpingspunten voor deze sturing niet. Ten derde dat ‘samenhang’ een vloeibaar/dynamisch begrip is. Het ene moment kan de samenhang perfect zijn, een volgend moment, als gevolg van bijvoorbeeld een minder handige beslissing of reactie op een externe impuls, kan die alweer verstoord zijn. Dit levert het vierde inzicht op dat ‘sturen op samenhang’ een permanent karakter moet hebben. Ook kan men zich de vraag stellen ‘wanneer en waardoor wordt de samenhang beïnvloed?’ In de GEA-filosofie pakken wij dat samen onder de noemer van ‘bedrijfsvraagstukken op het moment dat die zich aandienen’. Dit levert het vijfde inzicht op en wel dat in het geval men wil ‘sturen op samenhang’ dat direct moet starten in het proces dat een antwoord formuleert op een bedrijfsvraagstuk. Zo niet, dan is men te laat met alle nadelige gevolgen van dien. Dit impliceert een zesde inzicht namelijk dat om de samenhang te behouden/te verbeteren het zaak is om oplossingscontouren voor bedrijfsvraagstukken te ontwikkelen die een hoge inpasbaarheid hebben in het grotere geheel en waarbij geen invalshoeken vergeten, onderschat danwel overschat worden. De nodige hoge inpasbaarheid levert een zevende inzicht op en wel dat de richtinggevende kaders van alle belangrijke bestuurlijke invalshoeken (de geëxpliciteerde samenhang) via hun vertegenwoordigers meedoen in het formuleren van het antwoord op een bedrijfsvraagstuk. Door deze filosofie en wijze van werken consistent toe te passen verbetert men continu de samenhang én conform het eerder verwoorde postulaat de performance van de organisatie.
Geboekte resultaten
In de afgelopen vijftien jaar zijn onder auspiciën van de SGGEA naast de GEA-theorie een viertal artefacten ontwikkeld en succesvol bij vele organisaties toegepast, te weten:
- Het GEA-framework: waarmee de samenhang van een organisatie expliciet wordt gemaakt
- De GEA aanpak: waarmee het ‘sturen op samenhang’ wordt vormgegeven/geïmplementeerd
- Het GEA-assessment: waarmee het ‘sturen op samenhang’ wordt gemeten
- De GEA coherence-index: waarmee de samenhang sec (als resultaat van ‘sturen op samenhang ’) wordt gemeten.
De GEA-theorie en artefacten zijn naast vele blogs en dergelijke gepubliceerd in ruim veertig publicaties waaronder drie boeken, een proefschrift en tien wetenschappelijke publicaties. Zie www.groeiplatformgea.nl. Zie voor ons laatste boek GEA: enterprisearchitectuur in de praktijk https://www.managementboek.nl/boek/9789461263537/gea-enterprisearchitectuur-in-de-praktijk-rob-stovers
Ook zijn cursussen inclusief certificeringsmogelijkheden op foundation en practitioner niveau beschikbaar en hebben inmiddels velen deze certificeringen behaald via het hiertoe door de SGGEA geaccrediteerde opleidingsinstituut Solventa Academy. Zie https://www.solventa.nl/cursussen/certified-general-enterprise-architect-gea/
Als laatste wapenfeit kunnen wij melden dat via de SGGEA vele studenten begeleid zijn in het halen van hun masterdiploma en ook een aantal promovendi begeleid worden in de rol van copromotor aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Voor geïnteresseerden in dezen, neem contact op met roel.wagter@solventa.nl