Introductie van de organisatie 

Met een snel groeiend ICT-cluster, de nummer één Data Science Universiteit (JADS), de Den Bosch Data Week, veel incubators en hotspots voor bedrijven actief in de digitale economie en met diverse hogescholen die meermaals zijn bekroond tot de beste van Nederland, heeft Den Bosch vele troeven in handen om de toonaangevende datastad te zijn. 

De stad heeft een ligging dicht bij de Randstad en is goed verbonden met de andere grote Brabantse steden. Bovendien staat Den Bosch bekend om haar bruisende binnenstad, Bourgondische netwerkcultuur en een diversiteit aan bedrijven en vakkennis. In Den Bosch geloven we in kansen zien en pakken. Dit maakt de stad uitermate geschikt voor startende bedrijven en ondernemers met ambitie.  

Aanleiding 

De gemeende Den Bosch zag meerdere aanleidingen om haar huidige gemeentelijke data-architectuur te verbeteren. De ambitie om toonaangevende datastad te zijn was een belangrijke aanleiding, maar ook de toename van complexere data vraagstukken, de behoefte aan een eenduidige vindbaarheid en ontsluiting van data, nieuwe technieken zoals API’s (Common Ground) en het toenemend aantal SaaS-applicaties gaven aanleiding de huidige architectuur aan te passen. 

Vraagstelling en doelstelling (in termen van huidige situatie en doel situatie) 

De gemeente Den Bosch vroeg Solventa om de data-architectuur op te stellen, met als doel om richting te geven aan de gemoderniseerde data capability: het vermogen om publieke waarde te creëren met data. In de opdrachtverstrekking was belangrijk dat in de uitwerking van de data architectuur niet alleen de tekortkomingen in de huidige situatie opgelost moesten worden, maar ook dat de gemeente de juiste middelen kreeg om haar meerjarige data ambitie te realiseren. 

Bij de data architectuur lag het accent op de informatievoorzieningen. De aspecten “people” en “process” waren ondergebracht in aanpalende veranderprogramma’s.  

De data architectuur moest voldoende mate van detail hebben, zodat medewerkers van de gemeente Den Bosch zowel aan de slag konden met de aanschaf en inrichting van het nieuwe data platform, als weten wat zij kunnen verwachten in de toepassing en hoe dit ondersteunend is aan de gemeentelijke data ambitie. 

Daarnaast vroeg Den Bosch Solventa naar een procesbegeleider om alle ideeën, kennis en ervaring vanuit de organisatie samen te brengen in deze data architectuur.  

Aanpak inclusief praktische deliverables 

Voor invulling van de opdracht hebben wij het Solventa Data Value Framework gebruikt. Werken met dit Framework zorgt voor een sterke sturing op specifiek resultaat en helpt de gemeente om te focussen op de specifieke architectural building blocks in het data landschap. 

In vier interactieve werksessies van elk een halve dag hebben we telkens een deel van het Framework ingevuld. Na een kick-off sessie hebben we het vraagstuk afgepeld: van doelstellingen naar architectuur bouwblokken (architectural building blocks), van architectuur bouwblokken naar informatievoorzieningen (solution building blocks), inventarisatie van knelpunten in de huidige situatie en tot slot de definitie van de gewenste architectuur (end state). Het traject hebben we afgesloten met het opstellen van de veranderopgave (roadmap) en de door de gemeente te nemen vervolgstappen.  

Bij het opstellen hebben we gebruik gemaakt van een referentiemodel van The Open Group: het analytics capability model. Door dit referentiemodel te gebruiken konden we heel snel de architectural building blocks identificeren en specificeren waardoor het mogelijk is geweest de data architectuur in een opmerkelijk korte tijd op te stellen zónder daarbij aan kwaliteit of diepgang in te boeten.  

Dankzij de data architectuur is de gemeente Den Bosch in staat een belangrijke eerste stap te zetten in de realisatie van haar data ambitie

Resultaat 

Na afronding van het traject was de gemeente in staat om een aanbesteding te starten voor de vernieuwing van haar data platform. Doordat de architectuur alle vereiste capabilities van dit platform beschreef, was het opstellen van het bestek voor de aanbesteding niet erg complex en nam weinig tijd in beslag. Mede omdat ook bij de aanbesteding gebruik gemaakt is van referentiemodellen (in dit geval van Gartner) waardoor het specificeren van de wens voornamelijk een kwestie was van aanvinken van de gewenste features. De data architectuur is hierbij gebruikt voor “het grotere plaatje”. Dankzij deze hulpmiddelen hebben we de gemeente Den Bosch snel, efficiënt en effectief geholpen met haar vraagstuk. De gemeente was met name gecharmeerd van de opmerkelijk korte doorlooptijd van het traject voor het opstellen van de data architectuur en in het vervolg het uitvoeren van de aanbesteding.

Impact 

Dankzij de data architectuur is de gemeente in staat geweest een belangrijke eerste stap te zetten in de realisatie van haar data ambitie. Doordat het data architectuur traject gepaard was met programma’s voor de ontwikkeling van data geletterdheid én organisatieverandering, is de ontwikkeling van de data capability bij de gemeente sterk versneld.