Architectuur / Overheid /   |   4 oktober 2020

Het gaat niet om de gemeente

Avatar foto Pieter van Dijk
Inleiding

Solventa heeft de tien architectuurprincipes van “De gemeente in de toekomst” gepresenteerd. In deze blog neem ik je graag mee in het principe ” Het gaat niet om de gemeente, het gaat om samenwerking in ketens”.

Het document met de tien architectuurprincipes kunt u downloaden op onze kennisbank onder publicaties.

Het gaat niet om de gemeente, het gaat om samenwerking in ketens.

Het takenpakket van een gemeente is breed – van inrichting van de openbare ruimte tot en met zorg en maatschappelijke ondersteuning – en divers – van klein naar groot, eenvoudig tot complex en vraagstukken met invloed op enkelen tot invloed op een hele regio.

Veel vraagstukken zijn gemeente overstijgend en kunnen alleen in samenwerking met anderen aangepakt worden. Gemeente werken dan ook samen in een groot aantal samenwerkingsverbanden: in veiligheidsregio’s, met buurtzorg organisaties in het sociaal domein, met de regio, provincie en rijk op het gebied van mobiliteit, met woningbouwverenigingen en projectontwikkelaars voor huisvesting, met bedrijven en inwoners voor leefbaarheid in wijken en buurten en met andere gemeenten en overheidsorganisaties voor taken die schaalgrootte vereisen zoals belastingheffing, ICT en omgevingsdiensten.

De gemeente is vaak het eerste aanspreekpunt voor inwoners en bedrijven – ook voor de taken waar de gemeente samenwerkt met andere organisaties. Inwoners en bedrijven verwachten goede dienstverlening van de gemeente:

  • Het is makkelijk om ‘zaken’ te doen.
  • Eén loket of aanspreekpunt.
  • De klant wordt herkend: naadloze afstemming tussen de samenwerkende organisaties.
  • Digitale dienstverlening voor aanvraag en inzage in status en voortgang.

Samenwerking in ketens heeft dus grote invloed op de gemeente:

  • De gemeente is vaak het eerste aanspreekpunt en weet wat er speelt in de maatschappij – bij inwoners, bedrijven en partners.
  • De gemeente kiest bewust de partners met wie de gemeente samenwerkt en de rol van de gemeente in de samenwerking.
  • De gemeente kan verschillende rollen vervullen: bijvoorbeeld richting geven, reguleren, regisseren, stimuleren en faciliteren.
  • Samenwerking met ketenpartners gaat over organisatiegrenzen heen: processen en informatie zijn onderdeel van een ketenproces.
  • Samenwerking vereist besturing van de processen in de keten over de verschillende organisaties heen.
  • De gemeente maakt afspraken met samenwerkende partners.
  • De gemeente is transparant over de gemaakt afspraken.
  • Samenwerking vereist regie over deze aspecten.
Conclusie

De omvang, breedte en diversiteit van het takenpakket van de gemeente vereist samenwerking met andere organisaties. Gemeenten maken dan ook deel uit van verschillende samenwerkingsverbanden. Samenwerken is dus een belangrijke competentie voor de medewerkers van de gemeente.

Samenwerking in ketens heeft grote invloed op de besturing, inrichting, processen en informatievoorziening van de gemeente en partners. Samenwerken is dus een essentiële vaardigheid (‘capability’) voor de gemeente. Die capability moet afgebakend zijn, eventueel beschreven maar worden ook getraind en gemonitord. Architectuur kan een bijdrage leveren aan deze capability.

Bespreek de mogelijkheden
3