Hanteer principes voor de inzet van AI
Inleiding
Solventa benadert AI met een sterke nadruk op ethiek, verantwoordelijkheid en strategische inzet. Als organisatie stellen we dat AI en datagedreven werken alleen effectief kunnen zijn wanneer ze worden ondersteund door professioneel datamanagement en duidelijke ethische kaders. Dit houdt in dat organisaties zorgvuldig omgaan met data en transparant zijn over hoe AI-toepassingen worden ingezet.
Wij als Solventa staan voor de volgende zaken en AI mag daarin niet ontbreken:
- Ethische omgang met data: Respecteer de privacy en wensen van gebruikers, en stel duidelijke grenzen aan data-gebruik.
- Verantwoord gebruik van AI: Zorg dat AI-technologieën bijdragen aan duurzame, betrouwbare besluitvorming.
- Betrouwbaarheid van AI: De uitkomsten van AI moeten kloppen en dat heeft gevolgen voor het vertrouwen in AI en besluiten die daarmee gemoeid zijn.
- Transparantie en verantwoording: Wees helder over hoe AI werkt en welke impact het heeft, vooral bij zelflerende technologie.
Denkraam
Het Solventa denkraam is een referentiekader voor denken en werken in architectuur en transformaties. Het biedt tevens een kader voor het omgaan met AI-vraagstukken. Zoals je van ons als architecten mag verwachten hebben we voor ieder van de vijf lagen van de architectuur, die in onderstaand denkraam te zien zijn, een principe gedefinieerd.

AI Principes
We geven advies aan organisaties en maken zelf (uiteraard) ook gebruik van AI-toepassingen. Om die reden hebben we AI-principes opgesteld. Deze principes hanteren we in ons eigen werk, maar we adviseren ook aan organisaties in lijn van die principes.
In deze blog worden de 5 principes (alleen de titel en toelichting) benoemd. Voor het volledige principes inclusief het rationale en impact van het principe, verwijzen we naar de publicatie op onze website.
Als je ondersteuning wilt bij het toepassen van deze AI-principes, dan helpen we graag. Je kunt ons bereiken via een email info@solventa.nl of telefoon: 030-6028280.
Principe 1: Data Producten
Zet AI enkel in voor (data) producten t.a.v. het bereiken van maatschappelijke of economische meerwaarde |
Het grotere bereik van nieuwe technologieën, waaronder AI, raakt steeds meer de samenleving als geheel. Vooruitgang op het gebied van AI zal transformerende gevolgen hebben op een groot aantal gebieden, waaronder gezondheidszorg, energie, transport, productie en onderwijs, mits deze gericht zijn op het bereiken van maatschappelijke en economische meerwaarde. Wanneer we de potentiële ontwikkeling en het gebruik van AI-technologieën overwegen, zullen we ons richten op toepassingen die duidelijk bijdragen aan het welzijn van de samenleving of economische vooruitgang bevorderen. Hierbij houden we rekening met de sociale en economische factoren en kiezen we alleen voor inzet waar de verwachte voordelen aanzienlijk groter zijn dan de voorzienbare risico’s en nadelen. |
Principe 2: Data processen en organisatie
Menselijke controle over AI-systemen is vereist |
AI-systemen kunnen een indrukwekkende ondersteuning bieden bij de uitvoering van processen en specifiek bij het menselijk beslissingsproces. Mensen moeten echter in staat zijn om controle te houden over AI-systemen en moeten de mogelijkheid hebben om beslissingen van deze systemen te begrijpen, te beïnvloeden en te corrigeren. |
Principe 3: Algoritmes, kennis en regels
AI wordt ingezet bij het voldoen aan wetgeving, privacy, ethiek en menselijke waardigheid |
AI-algoritmen en datasets zullen onrechtvaardige gevolgen voor mensen vermijden en met name rekening houden met gevoelige kenmerken op een manier die eerlijk, onpartijdig en vrij van discriminatie is. Naast wat de wet van ons eist, is het onze plicht AI te allen tijde ethisch verantwoord toe te passen, AI-systemen worden ontworpen, ontwikkeld en ingezet op een manier die de veiligheid en privacy van gebruikers en de samenleving als geheel waarborgt. Deze systemen moeten streven naar hoge kwaliteit en nauwkeurigheid in hun besluitvorming en werking. Daarvoor is het nodig dat AI-systemen zowel een democratische en gelijkwaardige samenleving mogelijk maken door de gebruikersautonomie te garanderen, als fundamentele rechten respecteren, wat dient te worden afgedwongen door middel van menselijk toezicht. |
Principe 4: Data informatievoorziening & Hulpmiddelen
Informatievoorziening met daarin AI-functionaliteit is transparant en verantwoord opgezet |
Niet iedere applicatie die AI-functionaliteit in zich heeft moet op gelijke manier behandeld worden. Het is aan de organisatie hoe hieraan vorm te geven. Applicaties kunnen geclassificeerd worden naar risico-categorie. De categorieën zijn vervolgens bepalend voor de eisen die gesteld worden aan de applicaties en de maatregelen die genomen moeten worden, dit in relatie tot transparantie en verantwoord gebruik. Voor de toepassing van AI kijken wordt gekeken naar het type van de toepassing en de impact daarvan op de omgeving van onze organisatie (intern en extern). T.a.v. de te nemen maatregelen: •Systemen moeten veilig zijn en bescherming bieden tegen kwaadaardig gebruik, hacking en andere bedreigingen voor de veiligheid en het waarborgen van vertrouwelijkheid van informatie. Dit draagt bij aan het beschermen van de mentale en fysieke integriteit van natuurlijke personen.•Adequate mechanismen voor data governance moeten worden gewaarborgd, waarbij rekening wordt gehouden met de kwaliteit en integriteit van de gegevens en een gelegitimeerde toegang tot de gegevens wordt gewaarborgd. |
Principe 5: Datavakmanschap & Cultuur
Menselijke gedrag met AI-systemen wordt bepaald door de kennis en expertise van de medewerkers |
De kennis en vaardigheden die professionals hebben om effectief te werken in een omgeving waar kunstmatige intelligentie (AI) een steeds grotere rol speelt. Daarbij gaat het om dat de AI-ready medewerker een basisbegrip heeft van datavakmanschap en de cultuur kent om van AI te weten wat en hoe het wordt ingezet om effectief en verantwoord gebruik te maken van AI. |