Digitaal transformeren met MIT en GEA #1: Waarom MIT en GEA?

Door: Hans van Drunen en Rob Stovers

In een blogreeks onderzoeken de auteurs (Hans van Drunen en Rob Stovers) op welke manier het gedachtegoed van MIT en GEA gecombineerd kan worden voor een succesvolle digitale transformatie. Een dergelijke omvangrijke verandering vraagt om een gedegen en wendbare enterprisearchitectuur. In deze eerste blog gaan we in op de vraag waarom we denken dat de combinatie van het MIT- en GEA-gedachtegoed wel eens een hele sterke zou kunnen zijn.

Soms gebeurt het. Je hebt het gevoel dat twee methoden, theorieën of inzichten goed matchen. Maar je kunt nog niet precies duiden hoe en waarom. Dat gevoel hadden en hebben wij – Hans van Drunen en Rob Stovers – bij twee ‘architectuurstromingen’. En wel het architectuurgedachtegoed van de MIT (Massachusetts Institute of Technology) Sloan School of Management en de methode GEA (General Enterprise Architecting).

Architectuur voor digitale transformatie

In het MIT-gedachtegoed (vooral bekend van hoofdonderzoeker Jeanne Ross) staat digitale transformatie centraal. Het meest recente boek ‘Designed for Digital’ kan worden gezien als een business architectuur op hoofdlijnen voor (grote) organisaties die strategische voordelen willen behalen uit de mogelijkheden die moderne technologie biedt. Deze architectuur is gebaseerd op vele casestudies van organisaties die een succesvolle digitale transformatie hebben doorgemaakt. In de volgende blog gaan we dieper in op de inhoud van de architectuur zoals MIT die ziet.

Sturen op samenhang

GEA is een methode voor enterprisearchitectuur, ook wel ‘sturen op samenhang’ genoemd.  Centraal staat het oplossen van (strategische) enterprisevraagstukken, van welk aard dan ook. ‘Digitale transformatie’ zou zo’n vraagstuk kunnen zijn, maar waarschijnlijker is dat dit is samengesteld uit meerdere vraagstukken die gedurende de transformatie opdoemen. Om vraagstukken op te lossen wordt een richtinggevend kader (het GEA-framework) opgesteld. Dit is geen uitgetekende blauwdruk, maar een afsprakenstelsel waarbinnen de oplossingen voor vraagstukken worden gecreëerd en gestuurd. Het transformeren tot een ‘digital organization’ zoals MIT dat ziet zou je, zo is onze gedachtegang, kunnen vertalen naar een GEA-framework. Om daar vervolgens allerhande vraagstukken die tijden de transformatie ontstaan, de juiste oplossingsrichting mee te geven. Daarover in een volgende blog meer, maar de eerste verbindende gedachte is gelegd.

De verbinding

Hoewel MIT en GEA vanuit hele verschillende achtergronden zijn ontstaan, zien we diverse parallellen in het gedachtegoed. Deze zijn interessant om een gecombineerde toepassing verder te onderzoeken. Het fundament moet goed zijn. We zien sterke overeenkomsten in de volgende zaken:

• Een holistische en integrale benadering van vraagstukken. Zowel MIT als GEA gaan ervan uit dat grote organisatievraagstukken alleen kunnen worden opgelost door alle relevante aspecten in de verandering mee te nemen. Digitale transformatie is geen ‘IT-feestje’. Organisatie, mensen, cultuur en processen zijn minstens zo belangrijk. En versterken elkaar.
• Architectuur is dynamisch. Veranderingen gaan zo snel dat architectuur voldoende wendbaar moet zijn. Een digitale transformatie is grillig en kent steeds nieuwe kansen en uitdagingen. Als de richtinggevende kaders te star zijn, heeft een organisatie te weinig flexibiliteit om te profiteren van kansen en uitdagingen de baas te worden. Architectuur moet dus permanent actueel zijn.
• De eindverantwoordelijkheid voor enterprisearchitectuur hoort te liggen bij het hoogste management van een organisatie. Niet bij de IT-manager.
• Missie, visie en doelen als richtpunt. In GEA wordt dat de zingeving van een organisatie genoemd. Bij veranderingen, ook een digitale transformatie, staat het bereiken van doelen centraal. Het is dus belangrijk de zingeving te kennen en als basis te gebruiken bij het vormgeven/inrichten van een organisatie.
• Beide methodes hebben als doelstelling waarde toe te voegen aan het bedrijf door de processen en IT beter op elkaar af te stemmen. IT moet geen kostenpost zijn maar een middel om het bedrijf beter te laten presteren.

De krachten bundelen

Een mooie lijst van belangrijke uitgangspunten waar MIT en GEA elkaar vinden. Dat is een mooie start, maar geeft nog geen zicht op hoe MIT en GEA gecombineerd kunnen worden. Om daar meer inzicht in te geven, gaan we in de volgende blogs dieper in op MIT (blog 2) en GEA (blog 3). Van daaruit onderzoeken we hoe MIT en GEA de krachten kunnen bundelen. Voor een succesvolle digitale transformatie. Maar vooral om doelen te bereiken en waarde toe te voegen.