De grenzen van AI en de kracht van de Enterprise Architect

De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) heeft een revolutie teweeg gebracht in de manier waarop we werken. AI heeft zich bewezen als krachtige tool voor data-analyse, automatisering van repetitieve taken en besluitvorming. Ondanks deze krachtige competenties, blijft er een cruciale rol weggelegd voor de enterprise architect (EA).

Proces gevolgd

Wat beter om achter de beperkingen van AI te komen door die vraag aan AI zelf te stellen. Dit heb ik gedaan door verschillende AI-systemen (ChatGPT en Gemini) te bevragen: “Wat kan een enterprise architect wat AI niet kan doen?” Ook heb ik de vraag andersom gesteld en tenslotte wat ze beiden zouden kunnen doen om elkaar te versterken. 

Dat moest ik meerdere keren met steeds andere vragen aan AI stellen, aangezien AI mij geen duidelijke antwoorden gaf waar ik voldoende aan had. Vervolgens heb alles gestructureerd en bij elkaar gebracht. Tenslotte heb ik de belangrijkste zaken geselecteerd met het volgende resultaat. 

Overzichtsplaat

De blauwe (linker) ovaal laat de competenties zien waar een EA uitblinkt, de grijze (midden) ovaal laat de gezamenlijke AI en EA competenties zien en de rode (rechter) ovaal laat de competenties zien die een AI systeem beter kan dan een EA.

De enterprise architect heeft de volgende competenties welke AI niet heeft: 

• Vertalen van strategie naar een doelarchitectuur

De EA gebruikt zijn kennis van de bedrijfscultuur, marktdynamieken en toekomstige trends in combinatie met zijn ervaring van verandertrajecten, zodat hij de lange termijn strategie kan vertalen naar een toekomstbestendige architectuur (doelarchitectuur). 

• Menselijke interactie en leiderschap

De EA werkt nauw samen met stakeholders op alle niveaus om de behoeften en verwachtingen op te halen. Hierbij neemt hij leiderschap, faciliteert de discussies en communiceert duidelijk om de organisatiedoelen met de architectuur te bereiken. 

• Netwerken en relaties opbouwen
  Waardevolle netwerken opbouwen binnen en buiten de organisatie is een cruciale competentie die een EA heeft. Deze relaties zijn cruciaal zijn voor samenwerking, partnerschappen en verkrijgen van steun bij het maken van de enterprise architectuur.

Dat AI de competenties niet kan uitvoeren, komt door de volgende redenen:

• AI mist menselijk ervaring en intuïtie, is onzeker over van de toekomst, maar heeft ook een gebrek aan strategische context, zodat de vertaling niet goed gemaakt kan worden.
• AI heeft moeite met interpersoonlijk vaardigheden en empathische vermogen om discussies te faciliteren en effectief leiderschap in gesprekken te voeren. 
• Hoewel AI kan worden geprogrammeerd om bepaalde reacties te geven , ontbreekt het aan emotionele intelligentie en echte authenticiteit om goede relaties op te bouwen.

AI kan de volgende competenties beter en sneller dat een EA dat kan:

• Snelheid en schaal
  AI kan in een fractie van de tijd grote hoeveelheden data analyseren, verwerken en inzichten genereren die een EA veel langer zou kosten om te verkrijgen. Dit is vooral nuttig bij het analyseren van veel data.
• Patroonherkenning
  AI-algoritmen zijn uitzonderlijk goed in het herkennen van patronen in grote datasets, processen en technologieën. Dit helpt om inefficiënties in de bedrijfsarchitectuur op te sporen. 
• Automatiseren van routinematige taken
  AI kan routinematige en repetitieve taken automatiseren. Dit bespaart waardevolle tijd en middelen en vermindert het risico van menselijke fouten. 

De overlappende competenties van beiden de EA en AI:

• Data-analyse
  Beiden kunnen grote hoeveelheden data analyseren om trends, patronen en inzichten te ontdekken. AI kan echter veel grotere datasets veel sneller verwerken.
• Proces optimalisatie
  AI en EA kunnen processen optimaliseren door het herontwerpen van workflows. AI doet het basis van real-time data en de EA houdt rekening met technologische en organisatorische aspecten. 
• Ondersteunen van besluitvorming
  AI kan data-gedreven beslissingsondersteuning bieden door snelle en nauwkeurige analyses van grote datasets, terwijl de EA data, ervaring en diepgaand inzicht in organisatie gebruikt om strategische besluiten te nemen. 

Samenvatting

Hoewel AI krachtige hulpmiddelen biedt voor data-analyse, patroonherkenning en automatisering, blijft de menselijke eigenschappen die enterprise architecten hebben een onmisbare schakel in het ontwerpen van robuuste, flexibele en toekomstbestendige enterprise architecturen.