Hoe ver reikt jouw horizon?
Remke Rutgers
Een persoonlijke vraag
Enige tijd geleden was ik op een theaterfestival waar deelnemers werden uitgenodigd één van de vragen van de 1000-vragenwand te kiezen. Alle vragen op de wand zijn vragen die tot nadenken stemmen. De gedachte achter deze grote wand is dat een vraag zich niet voor niets aan jou aanbiedt. Dat gebeurt omdat die vraag iets bijzonders voor jou betekent. ‘Mijn’ vraag was de titel van deze blog: Hoe ver reikt jouw horizon? Uiteraard kan iedereen deze vraag met zijn eigen context en associaties beantwoorden, maar ik vind deze vraag eigenlijk wel bijzonder toepasselijk voor een architect. Als architect ben je namelijk vandaag bezig met problemen van vandaag, maar met een visie op morgen en overmorgen en over-overmorgen……. Hoe ver reikt die horizon eigenlijk?
De toekomst is niet zeker
De toekomst voorspellen ligt niet in mijn macht. Toch houdt een architect zich bezig met zaken als toekomstvastheid, duurzaamheid en bestendigheid. De bedoeling is om bij het maken van een architectuur rekening te houden met ontwikkelingen in de toekomst. Afkaderen om in een bepaalde richting te sturen, maar met voldoende vrijheidsgraden om bij te kunnen sturen. Die toekomst vertoont echter een grote mate van onzekerheid en onvoorspelbaarheid. De verleiding is groot om te vervallen in vaagheden als ‘mogelijk’ en ‘zou kunnen’. De uitdaging is om niet alleen een architectuur voor de toekomst te maken, maar ook te zorgen voor waarde in het heden en op het pad naar die toekomst toe. Een ding is namelijk altijd zeker. De toekomst zal er nooit precies zo uitzien als je vandaag voorziet. De architectuur voor de toekomst zal dus naarmate de tijd voortschrijdt ook bijstelling vereisen.
Het pad en de horizon – in balans
Als de enige bijdrage van een architect is om bezig te zijn met het opstellen en bijstellen van architectuur voor de toekomst getuigt dit wellicht van een ver-reikende blik op de horizon, maar is de waarde van het architectuurwerk discutabel. De kunst is dus om met die blik op de horizon te variëren: kijk vooral in de verte om zicht te houden op de spreekwoordelijke stip op de horizon die je wilt bereiken, maar vergeet niet regelmatig je focus te verschuiven van de horizon tot aan je voeten om te zien of er nog wel een bruikbaar pad is om daar te komen en om voortgang te boeken op dat pad.
Hoe ver reikt jouw horizon? Het kan zomaar de belangrijkste vraag zijn voor een architect.
